Talemål

Eg kjem i frå Vestlandet, og bur i Øygarden. Øygarden er ein øykommune i Hordaland fylke som ligg eit lite stykke utanfor Bergen. Målforma i Øygarden er nynorsk, noko som dialekta mi er sterkt prega av. Eg snakkar vell eigentleg ei god blanding mellom bergensk og strilamål, men eg vil påstå at talemålet mitt ligg mykje nerare strilamålet enn bergensk. Eg har blant anna a- infinitiv i infinitivsforma, noko som for så vidt er vanleg i Hordaland. 

I nektingsadverb seiar eg ”ikkje” i staden for ”ikke” og eg seier ”eg” i staden for ”jeg”. Eg har ikkje palatalisering og ikkje tjukk L i talemålet mitt, og eg har heller ikkje retroflekse konsonantar, og eg uttalar p t k som p t k. Eg har skarre-r noko som er vanleg i Bergen. Tidlegare var det rulle- r som var mest normalt, men i nyare tid har skarre-r-en spreidd seg frå byen til fleire og fleire av kommunane rundt.

Eg vil ikkje seie at talemålet mitt skil seg noko spesielt frå talemålet til dei andre på staden eg bur, ikkje dei på min eigen alder i alle fall. Men det er ikkje tvil om at skilnaden er større blant den eldre og den yngre generasjonen. I forhold til foreldra mine, så trur eg at talemålet mitt er ganske likt deira, men nokon skilnadar er det naturlegvis.

Mora mi er oppvaksen i Øygarden, medan faren min er oppvaksen på Sotra. Det som skil talemålet mitt frå mora mi sitt er vell kanskje at ho har ein betydeleg sterkare KJ lyd enn det eg har. Ho seier til dømes KJøleslap, ikkje SJøleskap og KJøtt i staden for Sjøtt. Eg blandar dei lydane litt, av og til har eg den sterke KJ lyden medan andre gongar har eg SJ lyden. Lengre ut i generasjonen er skilnaden enda større. Ta til dømes bestefaren min som har budd i Øygarden i heile sitt liv, han snakkar slik at  nn vert til dn, mm vert til bm og rn til dn. det vil seie at alle= adle, banna= badna, gammal = gabmal, barn= badn osv. Eg snakkar ikkje på denne måten, så i forhald til han så strilamålet mitt blitt mykje meir utjamna med den bergenske dialekta.

Eg forandrar ikkje talemål etter kven eg snakkar med, ikkje som eg veit om i alle fall. Eg prøvar å halde på dialekta mi og ser derfor ingen grunn til å skifte om dersom eg snakkar med nokon andre, med mindre dei ikkje forstår kva eg seier. Om eg snakkar med medelevar, foreldre eller besteforeldre så brukar eg det same talemålet!